پیشگفتار
مرکز ملی آموزش مدیریت سلامت بر اساس نیاز سنجی های انجام شده و این اصل مهم که
"مدیران حاضر نظام سلامت برای توفیق در انجام ماموریت های محوله علاوه بر داشتن مهارت های مدیریتی نیازمند تفکر پویا و خلاق برای تشخیص به موقع نیازهای روز حوزه تحت پوشش و ابداع راهکارهای خلاقانه برای رفع آن نیازها می باشند"،
بر آن شد که در مجموعه برنامه های خود سلسله نشستهائی را تحت عناوین "آینده نگاری در نظام سلامت" بگنجاند.
با اجرای این جلسات انتظار می رود که مدیران بتوانند از توان تحلیل روندهای جاری موثر بر سلامت مردم و پیش بینی (و چه بسا طراحی) سناریوهای محتمل آینده مختصات مختلف سلامت برخوردار گردند.
آینده پژوهی در یک نگاه
آینده اساسا قرین به عدم قطعیت است. با این همه آثار و رگه هایی از اطلاعات و واقعیات که ریشه در گذشته و حال دارند، میتوانند رهنمون ما به آینده باشند. ادامه " تصمیم گیری صرفا چندین آینده محتمل بر اساس تجارب گذشته " ، غفلت از رصد تغییرات آتی را در پی خواهد داشت و با تلخ کامی روبرو خواهد شد. عدم قطعیت نهفته در آینده برای بعضی، توجیه کننده ی عدم دور اندیشی آنان است و برای عده ای دیگر منبعی گران بها از فرصتهاست.
آینده پژوهی مشتمل بر مجموعه تلاشهایی است، که با استفاده از تجزیه و تحلیل منابع، الگوها و عوامل تغییر و یا ثبات، به تجسم آینده های بالقوه و برنامه ریزی برای آنها می پردازد. آینده پژوهی منعکس می کند که چگونه از دل تغییرات یا تغییر نکردن "امروز" واقعیت" فردا" تولد می یابد.
آینده پژوهی معادل لغت Study Futures است. کلمه جمع Futures به این دلیل استفاده شده است که با بهره گیری از طیف وسیعی از متدولوژی ها و بجای تصور "فقط یک آینده" به گمانه زنیهای های سیستماتیک و خردورزانه، در مورد نه فقط " یک آینده" بلکه "چندین آینده متصور" مبادرت می شود. موضوعات آینده پژوهی در برگیرنده گونه های ممکن، محتمل و مطلوب برای دگرگونی از حال به آینده می باشد.
آینده پژوهی به عنوان دانشی مستقل، در توصیفی عمومی میتواند روش علمی و تجربی برای درک و فهم آینده و معماری آن باشد.آینده پژوهی می کوشد با استفاده از روش های علمی، شهودی، تجربی و آرمانگرایانه رویدادهای آینده را در قالب گزینه های بدیل یا آینده ها شناسایی و کشف کند، سپس با استفاده از روش های هنجاری در آفرینش آینده های مطلوب بکوشد.
در اکثر مواقع مشکلاتی که مدیران در زمان حال با آن مواجه هستند ، اجازه تفکر و مداخله به مشکلاتی که در آینده ممکن است پیش بیاید را نمیدهند. در حالی که بحران هایی که امروزه گریبانگیر مان شده است به دلیل عدم تفکر و توجه به آینده ای بوده است که برای ما اینک زمان حال می باشد.
برنامه های آینده پژوهی مرکز ملی آموزش مدیریت سلامت
مرکز ملی آموزش مدیریت سلامت در ارتباط با برنامه های آینده پژوهی ، عمده تمرکز خود را بر توسعه دانش، نگرش، و رویکردهای نظری و فکری آینده پژوهی در بین سیاستگذاران ، تصمیم گیران و مدیران نظام سلامت معطوف نموده است.
به این منظور برنامه های آموزش و انتقال دانش و مهارتهای آینده نگاری در سطوح مقدماتی و پیشرفته برای اعضای هیئت علمی و مدیران نظام سلامت در سطح کشور برنامه ریزی و برگزار می شود.
برنامه های مربوط به توسعه آینده پژوهی در نظام سلامت به عنوان یک ضرورت برای اندیشگران و فعالان عرصه سلامت در قالب دبیرخانه ای تخصصی در مرکز ملی آموزش مدیریت سلامت پیگیری می شود.
از جمله برنامه های آموزشی مرکز می توان به: اصول و مفاهیم اولیه آینده نگاری ، ابر روندهای نظام سلامت ، ابر روندهای تمدن و آینده پژوهی اشاره کرد.